Kłótnia w związku

Jak naprawić związek w kryzysie

Kryzys w relacji niesie ze sobą ryzyko i jednocześnie – o czym zdarza nam się zapominać – daje realną szansę na wzmocnienie i udoskonalenie związku. Warto wiedzieć jak twórczo i mądrze radzić sobie z kryzysami, bo przytrafiają się i będą przytrafiać w ciągu jego trwania nieuchronnie.

Szukając sposobu na to, jak naprawić związek w kryzysie, warto znać szerokie dane. Bez wsparcia z zewnątrz rozstanie się 80% par przeżywających poważne trudności. To wynik rzetelnych badań (zachęcam do zgłębienia prac np. Johna Gottmana – jednego z wiodących badaczy związków), który potwierdza się zresztą w pracy psychologów i psychoterapeutów w wielu gabinetach w Europie i Stanach Zjednoczonych.

Pary w kryzysie, które podejmują pierwsze kroki w celu zmiany trudniej sytuacji, muszą zmierzyć się z dużą ilością domorosłych prawd na temat relacji międzyludzkich, które przez swoją ograniczoność i pomijanie ważnych procesów psychologicznych w związkach bez wahania można przyrównać do przekonań o płaskiej Ziemi. Dobrym pomysłem na początek jest rezygnacja z półprawd i rad w stylu „u mnie się sprawdziło”, bo Wasza relacja jest zupełnie inna w wielu wymiarach, które trudno uchwycić poza gabinetem psychologa.

Związek to suma interakcji, gestów, zaproszeń i odmów. Każde Twoje działanie wywiera jakiś wpływ na Waszą relację, a każdy rozwój pary zaczyna się od intencji i woli jednego z partnerów. Dlatego nie musisz czekać na drugą osobę, warto wykonać pierwszy krok a jednym ze skuteczniejszych okazuje się poszukanie profesjonalnego wsparcia na zewnątrz. Zacznij naprawę ze swojej strony i jeśli stare metody pogłębiają problemy lub ich nie rozwiązują, zrób coś inaczej, niż dotąd i poproś o pomoc w naprawie związku.

Kryzys w związku, jak go pokonać

Pierwszą rzeczą, którą warto sobie uświadomić – i na którą zwracam uwagę na pierwszych etapach pracy z klientami – jest to, że w relację romantyczną wnosimy:

– głębokie oczekiwania, które rzadko są uświadomione, a co dopiero nazwane

– wzorce relacji i style przywiązania który wykształciły się jeszcze w dzieciństwie i które stanowią fundament naszego doświadczania rzeczywistości w związku

– osobiste historie, jakie nieświadomie snujemy na temat miłości, które definiują to, co dla nas ważne, co dobre, co nieistotne i co zagrażające

– schematy funkcjonowania, w tym ewentualne zaburzenia partnerów, które wykształciły się dawno temu i zupełnie niezależnie od siebie

Romantyczna relacja często skrywa nierealistyczne oczekiwania. W toku terapii partnerzy zaczynają rozumieć, że ich ukrytym, nieuświadomionym motywem, było leczenie emocjonalnych ran z dzieciństwa, a partner nie jest w stanie ich uleczyć. Inny wybitny specjalista pracy z parami: H. Hendrix, pisał: „Kochankowie wierzą, że zostaną uleczeni: nie przez ciężką pracę ani przez bolesną samorealizację, tylko przez prosty akt połączenia się z kimś”.

Rzetelne wsparcie, którego centrum uwagi jest kryzys w związku, zajmuje się między innymi wydobyciem na powierzchnię, nazwaniem i świadomym doświadczeniem tych zjawisk. Dopiero wtedy możliwa jest korekta i dlatego praca z terapeutą par jest tak skuteczna, w przeciwieństwie do pozornie prostych rozwiązań i przyjacielskich rad. Pominięcie tych fundamentów przypomina próbę naprawy silnika samochodu, bez zaglądania pod maskę. W zależności od badań i podejść szacuje się, że jedynie 20%-40% ludzi nie posiada jakichś cech zaburzonej osobowości w jakimś obszarze.

Może się oczywiście zdarzyć, że nie czujesz jeszcze gotowości na kontakt z psychologiem, aby pomógł Wam przezwyciężyć kryzys w związku. Wtedy spróbuj, na razie samodzielnie, wykonać następujące ćwiczenia, aby spojrzeć na siebie i relację nieco inaczej:

  1. W ciszy i skupieniu zastanów się nad swoimi związkami, które się rozpadły i przygotuj szczerą listę obszarów, które stanowiły problem. Zaznacz te z nich, które mogą świadczyć o trudnościach charakteru Twojego lub charakterystycznych cech Twoich partnerów/partnerek. Które rzeczy sprawiają wrażenie, jakby się powtarzały? Które się różnią i w jaki sposób?
  2. W celu przywrócenia właściwej perspektywy, zacznij świadomie „przyłapywać” swoją partnerkę / swojego partnera na tym, co robi dobrze. Zapisuj czyny, gesty i słowa, które sprawiły Ci przyjemność albo mogą świadczyć o dobrych intencjach względem Ciebie. Mogą to być rzeczy duże i zupełnie drobne – o życiowym znaczeniu lub codzienne drobiazgi. W końcu to suma codziennych drobiazgów składa się na relację. Po kilku tygodniach sprawdź, ile takich gestów spisałeś/-aś. Przeczytaj je spokojnie i uważnie.
  3. Zastanów się, na poziomie maksymalnego konkretu i możliwie precyzyjnie, czego potrzebujesz od partnera/partnerki, ale rzadko o to prosisz. Może partner/-ka wyraża niezadowolenie, że coś zaniedbujesz? Spróbuj wprost poprosić o to, czego naprawdę chcesz. Ważna jest intencja: poproś o to bez pretensji a raczej po to, aby dać drugiej osobie możliwość usłyszenia tej prośby. Taka prośba wprost nie umniejszy wartości daru partnera/-ki, być może po prostu go umożliwi. Poproś również partnera/partnerkę, aby jak najbardziej konkretnie mówił/mówiła, czego chce i potrzebuje. Wyzbywajcie się ogólników, typu „chcę, żebyś bardziej się ze mną liczył”. Sprowadź to do poziomu konkretnych zachowań partnera, które będą dla Ciebie oznaką, że liczy się z Tobą. W ten sposób uwolnicie się od szkodliwego oczekiwania zgadywania i domyślania się, kiedy, co i jak powinniście robić.

Jak naprawić relacje w związku

W ważnych relacjach stawki emocjonalne są wysokie, oddziałują na siebie typy osobowości partnerów, do głosu dochodzą i wzajemnie się wzmacniają ich schematy i nieświadome pragnienia. Dlatego nie ma jednej, prostej recepty na to, jak naprawić związek, który się rozpada. Za to z całą pewnością należy przyjrzeć się następującym obszarom Waszej relacji i tam poszukać tego, co zrobić, żeby naprawić związek. W większości tych obszarów nie do przecenienia może okazać się pomoc terapeuty par:

  1. Komunikacja w związku: Otwarta i aktywna komunikacja jest kluczowa dla zrozumienia potrzeb, uczuć i obaw partnerów. Rozwijaj skuteczne umiejętności komunikacyjne.
  2. Empatia w związku: Budowanie empatii i zdolności do zrozumienia punktu widzenia i perspektywy drugiej osoby pomaga unikać niepotrzebnych konfliktów i rozwiązywać problemy we współpracy, zamiast w rywalizacji. Ucz się wstrzymywania ocen i kultywuj postawę ciekawości.
  3. Rozwiązywanie konfliktów w związku: Naprawa związku w kryzysie wymaga nauki konstruktywnych sposobów rozwiązywania konfliktów, które pomogą uniknąć spirali negatywnych emocji i okopywania się na swoich stanowiskach. Jeśli konflikty są dla Was niebezpieczne lub od lat zamiatacie sporne kwestie pod dywan, skorzystajcie z warsztatów twórczego i konstruktywnego rozwiązywania konfliktów.
  4. Przywracanie zaufania w związku: To często nienazwana podstawa całej serii kolejnych problemów w relacji. I jeśli brak zaufania to część Waszej wspólnej rzeczywistości, to wsparcie psychologa i psychoterapia par będzie niezbędna. Terapeuci pomagają parom pracować nad odbudową zaufania i leczeniem ran emocjonalnych.
  5. Indywidualne potrzeby w związku: Zachęcajcie się nawzajem do wyrażania indywidualnych potrzeb wprost, jednocześnie szanując potrzeby drugiej osoby i Was jako pary. Nierzadko trzeba sięgnąć głębiej, ponieważ już sama identyfikacja i nazwanie osobistych potrzeb okazuje się na tyle trudne, że potrzebna jest profesjonalna pomoc psychologa.
  6. Wspólne cele i wartości: Konflikty na poziomie wartości są bardzo trudne do rozwiązania. Wszystkie inne, dzięki pracy z psychologiem nad identyfikacją wspólnych celów partnerów, barier ich realizacji i konkretnych kroków do wspólnego ich osiągania, pomagają realnie wzmacniać więź między partnerami.
  7. Akceptacja i wybaczanie w związku: Nauczenie się akceptacji różnic i umiejętność wybaczania pomagają przezwyciężać trudne momenty. Niektóre osobiste schematy, wykształcone już w dzieciństwie utrudniają akceptację i wybaczanie. Wtedy niezbędna jest pogłębiona praca z psychoterapeutą.
  8. Intymność w związku: To kolejny obszar, któremu bardzo trudno przywrócić harmonię bez sięgnięcia po wsparcie, które oferuje terapia par. Zwróć uwagę, co blokuje intymność fizyczną oraz intymność emocjonalną w Waszej relacji. Intymność nie może istnieć bez poczucia psychologicznego bezpieczeństwa. Spróbuj nazwać, co dzisiaj je uniemożliwia?
  9. Przyjmowanie odpowiedzialności: Rozpoznawanie swoich błędów i przyjmowanie odpowiedzialności za swoje działania może pomóc w naprawie związku i przywracać psychologiczne bezpieczeństwo partnerów. Niezbędne jest w tym celu stworzenie przestrzeni na akceptację błędów i przyjmowanie ich deklaracji z dobrą intencją przez oboje partnerów.
  10. Praca nad sobą: To, jak naprawić związek, zależy od każdego z partnerów. Zachęcam Cię do indywidualnej pracy nad sobą, abyś mógł przyczynić się do świadomego rozwoju swojej relacji. Profesjonalnie i odpowiedzialnie pomogę. W swojej praktyce odwołuję się do skutecznych i rzetelnych metod terapii schematów, stylów przywiązania i porozumienia bez przemocy.